016 surah
ھي سورة مَکِّیَّۃٌ آھي . ھِن ۾ 128 آيتون ۽ 16 رڪوع آھن
تفھيم القرآن
مُترجم: سيد ابوالاعليٰ مودودي
اَتٰٓى اَمْرُ اللّٰهِ فَلَا تَسْتَعْجِلُوْهُ ۭ سُـبْحٰنَهٗ وَتَعٰلٰى عَـمَّا يُشْرِكُوْنَ 1
اچي ويو الله جو فيصلو، سو هاڻي ان لاءِ تڪڙ نه مچايو، هو پاڪ آهي ۽ مٿانهون آهي، ان شرڪ کان جيڪو اهي ماڻهو ڪن ٿا
— سيد ابوالاعليٰ مودودييُنَزِّلُ الْمَلٰۗىِٕكَةَ بِالرُّوْحِ مِنْ اَمْرِهٖ عَلٰي مَنْ يَّشَاۗءُ مِنْ عِبَادِهٖٓ اَنْ اَنْذِرُوْٓا اَنَّهٗ لَآ اِلٰهَ اِلَّآ اَنَا فَاتَّقُوْنِ 2
هو ان روح کي پنهنجي جنهن بندي تي چاهي ٿو، پنهنجي حڪم سان ملائڪن وسيلي نازل ٿو ڪري (انهيءَ هدايت سان ته ماڻهن کي) "خبردار ڪريو ته مون کان سواءِ ٻيو ڪوبه توهانجو معبود ناهي، تنهنڪري توهان مون کان ئي ڊڄو"
— سيد ابوالاعليٰ مودوديخَلَقَ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضَ بِالْـحَقِّ ۭ تَعٰلٰى عَـمَّا يُشْرِكُوْنَ 3
هن آسمانن ۽ زمين کي برحق خلقيو آهي، هو تمام مٿانهون آهي، انهيءَ شرڪ کان جيڪو اهي ڪن ٿا
— سيد ابوالاعليٰ مودوديخَلَقَ الْاِنْسَانَ مِنْ نُّطْفَةٍ فَاِذَا هُوَ خَصِيْمٌ مُّبِيْنٌ 4
هن انسان کي هڪڙي ٽيپي مان پيدا ڪيو، پوءِ اوچتو هو هڪ کليو کلايو جهيڙاگر بڻجي ويو
— سيد ابوالاعليٰ مودوديوَالْاَنْعَامَ خَلَقَهَا ۚ لَكُمْ فِيْهَا دِفْءٌ وَّمَنَافِعُ وَمِنْهَا تَاْكُلُوْنَ 5۠
هن جانور پيدا ڪيا، جن ۾ توهان لاءِ پوشاڪ به آهي ۽ خوراڪ به ۽ ٻين ڪيترن ئي قسمن جا فائدا پڻ
— سيد ابوالاعليٰ مودوديوَلَكُمْ فِيْهَا جَمَالٌ حِيْنَ تُرِيْحُوْنَ وَحِيْنَ تَسْرَحُوْنَ 6۠
انهن ۾ توهان لاءِ هڪڙي سونهن آهي، جڏهن صبح جو کين چــَـرڻ لاءِ روانو ڪريو ٿا ۽ وري شام جو موٽائي آڻيو ٿا
— سيد ابوالاعليٰ مودوديوَتَحْمِلُ اَثْقَالَكُمْ اِلٰى بَلَدٍ لَّمْ تَكُوْنُوْا بٰلِغِيْهِ اِلَّا بِشِقِّ الْاَنْفُسِ ۭ اِنَّ رَبَّكُمْ لَرَءُوْفٌ رَّحِيْمٌ 7ۙ
هو توهانجا بار ڍوئي اهڙن هنڌن ڏانهن کڻي پهچائن ٿا، جتي توهان سخت جاکوڙ کان سواءِ پهچي ئي نٿي سگهيؤ، حقيقت ۾ توهانجو رب ڏاڍو شفيق ۽ ٻاجهارو آهي
— سيد ابوالاعليٰ مودوديوَّالْخَيْلَ وَالْبِغَالَ وَالْحَمِيْرَ لِتَرْكَبُوْهَا وَزِيْنَةً ۭ وَيَـخْلُقُ مَا لَا تَعْلَمُوْنَ 8
هن گهوڙا، خچر ۽ گڏهه پيدا ڪيا ته جيئن توهان انهن تي سواري به ڪريو ۽ اهي توهانجي زندگيءَ جي رونق به بڻجن. ٻيون به اڪيچار شيون (توهانجي فائدي لاءِ ) پيدا ڪري ٿو، جن جي توهان کي خبر به ناهي
— سيد ابوالاعليٰ مودوديوَعَلَي اللّٰهِ قَصْدُ السَّبِيْلِ وَمِنْهَا جَاۗىِٕرٌ ۭ وَلَوْ شَاۗءَ لَهَدٰىكُمْ اَجْمَعِيْنَ 9ۧ
۽ الله جي ذمي آهي سڌو رستو ڏَسڻ، جڏهن ته ڏنگا رستا به موجود آهن. جيڪڏهن هو چاهي ها ته توهان سڀني کي هدايت تي آڻي ڇڏي ها
— سيد ابوالاعليٰ مودوديهُوَ الَّذِيْٓ اَنْزَلَ مِنَ السَّمَاۗءِ مَاۗءً لَّكُمْ مِّنْهُ شَرَابٌ وَّمِنْهُ شَجَـرٌ فِيْهِ تُسِيْمُوْنَ 10
اهوئي آهي جنهن آسمان مان توهان لاءِ پاڻي وسايو، جنهن سان توهان پاڻ به ڍاپو ٿا ۽ ان مان وڻ ٽڻ، گاهه ٻوٽا به ٿين ٿا، جن منجهه مال چاريو ٿا
— سيد ابوالاعليٰ مودودييُنْۢبِتُ لَكُمْ بِهِ الزَّرْعَ وَالزَّيْتُوْنَ وَالنَّخِيْلَ وَالْاَعْنَابَ وَمِنْ كُلِّ الثَّمَرٰتِ ۭ اِنَّ فِيْ ذٰلِكَ لَاٰيَةً لِّقَوْمٍ يَّتَفَكَّرُوْنَ 11
هو توهان لاءِ ان پاڻيءَ جي وسيلي پوکون اپائي ٿو ۽ زيتون، کارڪون ۽ انگور ۽ ٻيا قسمين قسمين جا ميوا پيدا ڪري ٿو، انهيءَ ۾ هڪ وڏي نشاني آهي، انهن ماڻهن لاءِ جيڪي سوچ ويچار ڪن ٿا
— سيد ابوالاعليٰ مودوديوَسَـخَّرَ لَكُمُ الَّيْلَ وَالنَّهَارَ ۙ وَالشَّمْسَ وَالْقَمَرَ ۭ وَالنُّجُوْمُ مُسَخَّرٰتٌۢ بِاَمْرِهٖ ۭ اِنَّ فِيْ ذٰلِكَ لَاٰيٰتٍ لِّقَوْمٍ يَّعْقِلُوْنَ ۙ12
هن توهانجي لاءِ رات ۽ ڏينهن ۽ سج ۽ چنڊ کي ضابطي هيٺ آڻي ڇڏيو آهي ۽ سڀئي تارا به سندس حڪم هيٺ ڪم ۾ لڳل آهن، انهيءَ ۾گهڻيون ئي نشانيون آهن، انهن ماڻهن لاءِ جيڪي عقل هلائن ٿا
— سيد ابوالاعليٰ مودوديوَمَا ذَرَاَ لَكُمْ فِي الْاَرْضِ مُخْتَلِفًا اَلْوَانُهٗ ۭ اِنَّ فِيْ ذٰلِكَ لَاٰيَةً لِّقَوْمٍ يَّذَّكَّرُوْنَ 13
۽ اهي جيڪي ڪيتريون ئي رنگارنگي شيون هن توهان لاءِ زمين ۾ پيدا ڪيون آهن، انهن ۾ به بيشڪ نشاني آهي، انهن ماڻهن لاءِ جيڪي نصيحت پرائڻ وارا آهن
— سيد ابوالاعليٰ مودوديوَهُوَ الَّذِيْ سَخَّرَ الْبَحْرَ لِتَاْكُلُوْا مِنْهُ لَحْمًا طَرِيًّا وَّتَسْتَخْرِجُوْا مِنْهُ حِلْيَةً تَلْبَسُوْنَهَا ۚ وَتَرَى الْفُلْكَ مَوَاخِرَ فِيْهِ وَلِتَبْتَغُوْا مِنْ فَضْلِهٖ وَلَعَلَّكُمْ تَشْكُرُوْنَ 14
اهوئي آهي، جنهن توهان لاءِ سمنڊ کي به قابو ڪري ڇڏيو آهي ته جيئن توهان منجهانئس تازو گوشت حاصل ڪري کائو ۽ ان مان زيب ۽ زينت جون اهي شيون (زيور) به ڪڍو، جن کي توهان پهريندا آهيو. تون ڏسين پيو ته ٻيڙيون سمنڊ کي چيري ان ۾ هلن ٿيون ته جيئن توهان پنهنجي رب جو فضل تلاش ڪريو ۽ سندس شڪرانو ادا ڪريو
— سيد ابوالاعليٰ مودوديوَاَلْقٰى فِي الْاَرْضِ رَوَاسِيَ اَنْ تَمِيْدَ بِكُمْ وَاَنْهٰرًا وَّسُبُلًا لَّعَلَّكُمْ تَهْتَدُوْنَ ۙ15
هن زمين ۾ جبلن کي ميخون ڪري کوڙيو آهي ته جيئن اها توهان سميت لوڏا لما نه کائي. هن درياءَ وهايا ۽ قدرتي رستا بڻايا ته مــَـنَ توهان هدايت لهو
— سيد ابوالاعليٰ مودوديوَعَلٰمٰتٍ ۭ وَبِالنَّجْمِ هُمْ يَهْتَدُوْنَ 16
۽ هن زمين ۾ رستو ڏَسڻ واريون نشانيون رکيون آهن ۽ تارن جي وسيلي به ماڻهو گس معلوم ڪندا آهن
— سيد ابوالاعليٰ مودودياَفَـمَنْ يَّخْلُقُ كَمَنْ لَّا يَـخْلُقُ ۭ اَفَلَا تَذَكَّرُوْنَ 17
پوءِ ڇا جيڪو پيدا ڪري ٿو ۽ جيڪو ڪجهه به پيدا نٿو ڪري ٻئي برابر آهن؟ ڇا پوءِ ڌيان نه ڪندؤ
— سيد ابوالاعليٰ مودوديوَاِنْ تَعُدُّوْا نِعْمَةَ اللّٰهِ لَا تُحْصُوْهَا ۭ اِنَّ اللّٰهَ لَغَفُوْرٌ رَّحِيْمٌ 18
جيڪڏهن توهان الله جي نعمتن کي ڳڻڻ گهرو ته نه ڳڻي سگهندؤ، حقيقت اها آهي ته هو ڏاڍو معاف ڪندڙ ۽ رحم ڪندڙ آهي
— سيد ابوالاعليٰ مودوديوَاللّٰهُ يَعْلَمُ مَا تُسِرُّوْنَ وَمَا تُعْلِنُوْنَ 19
الله توهانجي لڪايل توڙي پڌري ڪيل ڳالهين کان واقف آهي
— سيد ابوالاعليٰ مودوديوَالَّذِيْنَ يَدْعُوْنَ مِنْ دُوْنِ اللّٰهِ لَا يَـخْلُقُوْنَ شَيْـــًٔـا وَّهُمْ يُخْلَقُوْنَ ۭ20
۽ اهي ٻيا جن کي، الله کي ڇڏي ماڻهو پڪارين ٿا، اهي ته ڪنهن شيءِ جا به خالق ناهن، بلڪه پاڻ ئي مخلوق آهن
— سيد ابوالاعليٰ مودودي